Monastrell: van gewaardeerde mengdruif tot hoogwaardige monocépage!

Wat vaststaat: monastrell komt uit Spanje. Er wordt al wel eens gebakkeleid over de juiste geboorteplaats, maar algemeen wordt aangenomen dat de monastrell afkomstig is van Sagunto, een wijnhaven ten noorden van Valencia. De oude Catalaanse naam voor Sagunto was trouwens Murviedro (zie hieronder voor de Franse naam voor de druif). De druif werd er al aangeplant in de 15de eeuw.

In Spanje wordt de druif dus meestal monastrell genoemd. Andere Spaanse namen zijn morastell, verema, alcayata, negron, … zo kunnen we nog een tijdje doorgaan, namen te over voor een breed aangeplante en oude druivensoort. Internationaal is ze vooral gekend als mourvèdre. In Californië en Australië wordt wel eens van mataro gesproken.

Kenmerken

Zoals meestal (correctie: altijd) in de wereld van de wijn hangt er veel af van waar de druif is aangeplant en wie er wijn mee maakt. We sommen hier de basiskenmerken op:

• Monastrell is een laatrijpende variëteit, meestal wordt ze pas geoogst einde september of in de loop van oktober. In het zuidelijke halfrond is dit vanzelfsprekend anders.

• Het is een kleine druif met een dikke schil en houdt van warmte.

• Doorgaans zorgt ze voor wijnen met ferme zuren, tannines en een donkere kleur. Hier komt de kunde van de wijnmaker dus sowieso al op de proppen. Ik denk aan Casa Castillo die er in het dorre, warme Jumilla verbazend frisse, soepele en elegante wijnen mee maakt. 

• Jonge monastrellwijnen hebben aroma’s en smaken van rood fruit. Denk aan kersen, aardbeien, frambozen, … Daarbovenop komt een typische mediterrane kruidigheid. 

• De druif voelt zich thuis op verschillende bodemsoorten.

• Bovenstaande karakteristieken maken dat monastrell dikwijls gebruikt wordt in blends. Denk aan de GSM wijnen (met grenache en syrah) in de Rhône en de Languedoc. Bandolwijnen moeten minstens 50% mourvèdre bevatten. In Spanje wordt hij voornamelijk geblend met garnacha, syrah, tempranillo, cabernet sauvignon, ...

• De druif is geen held in houtrijping, de integratie van het hout lukt maar moeilijk. Daarom gaat de betere wijnmaker de wijn laten rijpen op betonnen cuves of in grote foeders. 

Potentieel: prachtige wijnen

Zoals de lezer al had begrepen: in de handen van een talentvolle wijnmaker kan de monastrell heerlijke wijnen voortbrengen, zowel als monocépage als in blends met de juiste druiven. Terwijl hij vroeger al wel eens beschouwd werd als een eerder ‘boerse’ druif, worden er vandaag ook topwijnen van gemaakt, zoals de alomgeprezen Pie Franco of de Cuvée N van Casa Castillo. Grootse wijnen die aromatische kracht combineren met een geweldige elegantie en dito evenwicht.

Bij Xpertvinum: de wijnen van Casa Castillo, Megala van Bodegas Enguera en Elena de Mestres, een cava rosado van Heretat Mestres